पाल्पाको सत्यवती तालमा सत्यवती बज्यै मेला, लाखौँ दर्शनार्थीहरूकाे सहभागिता

पाल्पाको तिनाउँ गाउँपालिका वडा नं. ४ सत्यवतीमा रहेको सत्यवती तालमा सत्यवती बज्यै मेलामा लाखौ दर्शनार्थीहरूकाे सहभागिता रहेको छ । आइतबारबाट सुरु भएको मेला आज सकिँदै छ । सिद्धार्थ राजमार्ग अन्तगर्त पाल्पा बुटवल सडक खण्डको चर्चरेबाट २ घण्टाको पैदलबाट पुग्न सकिने सत्यवती मेलामा पाल्पा सहित गुल्मी, रुपन्देही, अर्घाखाची लगायतका र भारतबाट समेत दशनार्थीहरु आएका छन् ।

खासगरि पहिले बर मागेर आफ्नो भाकल पूरा भएकाहरुले खुशीयालीमा पाठो, कुखुरो काट्ने र परेवा उडाउने प्रचलन छ भने नयाँ बर माग्नेहरुले सत्यवती ताल परिक्रमा गर्दै चिच्याएर बर माग्ने प्रचलन रहँदै आएको छ । यस वर्ष मेलामा ३ लाख दर्शनार्थी भित्र्याउने गरि यस वर्षको मेला संचालन गरिएको तिनाउँ गाउँपालिकाका अध्यक्ष ओम बहादुर घर्र्तीले जनाएका छन् ।

उनले यो मेला पाल्पाकै गरिमाको रुपमा रहेको समेत बताए ।रातिको समयमा मेला लाग्ने र चिच्याएर बर माग्ने मेलाको रुपमा परिचित सत्यवती बज्यै मेलामा हरेक वर्ष लाखौं दशनार्थीहरु पुग्ने गरेका छन् । यहा जोक परेका बेला वर्षेनी यसैगरि मेला लाग्दै आएको छ । सत्यवती बज्यै बुढी भएकी र कानले समेत कम सुन्छिन भन्ने मान्यताका आधारमा चिच्याएर बर माग्ने प्रचलन रहँदै आएको छ ।

किंवदन्ती अनुसार धेरै पहिला एक जना स्थानीय केटा सोही सत्यवती ताल वरपर खेल्दै गर्दा बिहान पख सोही स्थानमा एक्कासी सत्यवती बज्यै प्रकट भै एकाबिहानै कहिल्यै नदेखेकी बुढी आईमाई देखेपछि केटा डराई अत्तालिएछ र सत्यवती बज्यैले केटालाई नआत्तनु भन्दै “म सत्यवती बज्यै हु“ प्रत्येक वर्ष यसै समयमा म यही स्थानमा आउनेछु ।

तिमी र मेरो यसरी भेट भएको भन्ने कुरा कसैलाई नबताउनु यदि तिमीले मैले भनेको मान्यौ भने तिमीले आटेका जति सबै इच्छा मैले पूरा गरिदिनेछु । यदि झुक्किएर पनि कसैलाई यो कुरा बतायौं भने तिम्रो मृत्यु हुनेछ ।” पछि सोही केटाले सत्यवती बज्यैसँग भेटेको कुरा घरमा पुगेर परिवारलाई भने लगत्तै उक्त केटाको मृत्यु भएछ । यही किंवदन्तीको आधारमा हरेक वर्ष यहा मेला लाग्दै आएको हो ।

कर्णाली प्रदेशअन्‍तर्गत दैलेख र कालीकोट जिल्लाको सिमानामा पर्ने महावु धाम विश्वका धेरै मानिसको आस्थाको धरोहर हो । यो दैलेखको सबैभन्दा अग्लो स्थानमा पर्ने एक धार्मीक पर्यटकीय क्षेत्रका रुपमा परिचित पर्यटकीय स्थल हो। उत्त स्थानमा प्रत्येक वर्ष जनै पुर्णीमाको अघिल्लो दिनदेखि तिन दिनसम्म भव्य धार्मीक मेला लाग्ने गर्दछ।

यो पनि पढ्नुस

समुन्द्र सतह देखि ४ हजार २ सय मिटर अग्लो फाँटमा रहेको रमणिय धार्मिकस्थलमा एउटा मात्र बर मागे पुरा हुने बिश्वास कायम रहेकाले प्रत्येक वर्ष हजारौ आन्तरीक वाहिय धार्मीक पर्यटक महावु धाम पुग्ने गरेका छन। महाबु धामको दर्शन गर्नका लागी दैलेख सुर्खेत जाजरकोट कालीकोट जुम्ला नेपालगञ्ज लगाएतका जिल्ला र पछिल्लो समय भारततीय धार्मीक पर्यटक समेत महावु आउने गरेका छन् ।

महावुको र्दशन गरेमा पाप नष्ट हुने धार्मिक बिश्वासका कारण प्रत्यक वर्ष आन्तरीक वाहिय धार्मीक पर्यटक महावु धाम जाने गरेका छन् । महावुको महिमा दुई जिल्लाको सिमाना पर्ने महाबु धाममा दैलेखको भुर्ति ठाउँका आर्चाय ब्राहमणका बोल्न नसक्ने छोरा भैसी चराउन गएको वेला ढुंगामा सुतेको अवस्थामा ढुंगा भित्रबाट शरिर धकेलीए पछि उनले आफुसंग रहेको हसीयाले खोतल्दा शिब भगवानको उत्पति भई दर्शन पाएको भन्ने किम्वदन्ती छ।

शिव भगवानको उत्पति भएपछि बोल्न नसक्ने आर्चाय ब्राहमणका छोरालाई बेद पढ्न सक्ने बरदान दिई शिला लिुगंमा दूध चढाउनु र अरु कसैलाई नभन्नु भनी आज्ञा दिएको भन्ने भनाई रहेको छ। उत्त कुरा उनका साथिले थाहा पाएपछि सबैलाई भन्न लगाएको र भनेका आचार्यका छोराले शिब भगवान बाट पाएको बरदान सुनाए लगतै उनको मृ*त्यु भएकाले यहि किम्बदन्तीअनुसार महावु धाममा दुई सय वर्ष अगाडिबाट शिव भगवानको र्दशनगर्न आउँन धार्मीक पर्यटकको बाक्लो उपस्तिथि हुने गरेको छ।

मनले मागेको पूरा हुने विश्वास महावु धाममा दर्श गरे पछि मनले मागेको पूरा हुने विश्‍वास रहेको छ। सन्तान नभएकाले सन्तान मागेमा सन्तान हुने र पाप नाश हुनेछ। पर्यटन प्रवर्द्धनका लागि ७ सय ७७ सिडी निर्माण महावु धाम जाने पर्यटकका सहजताका लागि २ किलोमिटर पदमार्ग सँगै ७ सय ७७ वटा सिडी निर्माण गरिएको छ।

कर्णाली प्रदेश पर्यटन वन तथा बातावरण मन्त्रालय अन्र्तरगत डिभिजन बन कार्यालय दैलेखले २ किलोमिटर पदमार्ग र ७ सय ७७ वटा सिडी निर्माण गरेको हो। उक्त पदमार्गका निर्माणकालागि डिभिजन वन कार्यालय दैलेख र उपभोक्ता समितिको श्रमदान सहित २३ लाख १० हजार ३ सयमा पदमार्ग निर्माण सम्पन्न भएको छ । जनबोलीडटकमबाट